Projelerimiz

Araç İçi Bilgi ve Haberleşme Sisteminin (ABHS) Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi

Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile yayımlanarak yürürlüğe giren Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planı’nda yer alan “3.3 Araç İçi Bilgi ve Haberleşme Sistemi (ABHS)” eylemini gerçekleştirebilmek amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdürlüğü ile Marmara Üniversitesi Rektörlüğü arasında, 8 Eylül 2022 tarihinde “Araç İçi Bilgi ve Haberleşme Sisteminin (ABHS) Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi Protokolü” imzalanmıştır.  

ABHS Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi”nin amacı; hücresel ve kablosuz haberleşme teknolojilerinin kullanıldığı araç içi bilgi ve haberleşme sistemleri ve bu sistemler tarafından veri toplanmasına için gerekli olan teknik altyapının özelliklerinin belirlenmesidir. Bu amaçla yapılan çalışmalar ile araç ve yol durum bilgilerinin toplanması, elektronik ücret toplama, kaza ve acil durum bilgileri, sürücü bilgilendirme gibi hizmetlerin verimliliğinin iyileştirilmesi ile yol ve sürüş emniyetinin ve güvenliğinin artırılması hedeflenmiştir. Ayrıca otonom sürüşe geçişi kolaylaştırmak için gerekli olan altyapının hazırlanmasına katkı sunulması planlanmıştır. Bu amaç ve hedeflere ulaşmak için yürütülen proje çalışmaları, aşağıdaki üç iş paketi doğrultusunda yapılmıştır:
  1. Mevcut Durum Analizi
  2. ABHS Bileşenlerinin Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi
  3. ABHS İçin Veri Toplama ve İletim Modellerinin Belirlenmesi

Proje çerçevesinde yapılan çalışmalar neticesinde, ABHS kavramının; trafik/sürüş emniyeti, trafik etkinliği, yakıt tasarrufu, zararlı gaz emisyonlarında azalma, enerji verimliliği, ulaşım sürelerinde azalma ve konforlu sürüşe yönelik sürücüyü (araçta bulunan hedef kullanıcıları) bilgilendirme, tehlikeli durumlara karşı uyarıda bulunma ve tehlikeli durumları önlemeye yönelik olarak araç içinde bulunan sistemleri, yol kenarı altyapısında bulunan sistemleri, bunların birbiri ile ve merkezle iletişiminde kullanılan birimleri ve bu kapsamda kullanılan yazılımları içeren bir sistemi kapsadığı ortaya koyulmuştur. Projenin tamamlanması ile elde edilmesi beklenilen potansiyel faydalardan bazıları aşağıda yer almaktadır:

     Yolculukların daha güvenli ve emniyetli hale gelmesi,
     Yakıt tasarrufu ve enerji verimliliğin sağlanması,
     Trafikte kazaların ve yol ağında meydana gelebilecek tehlikeli durumları önlenmesi
     Yol ve sürüş emniyetinin ve güvenliğinin artırılması
     Trafik verimliliğinin sağlanması ve seyahat sürelerinin azalması
     ABHS’nin yerli ve milli olarak üretilmesi ve ekonomiye katkı sağlanması
     Geliştirilecek sistemin ürün haline gelmesi durumunda yurtdışı ihracat potansiyeline sahip olunması.

Projede; kooperatif akıllı ulaşım sistemleri (K-AUS) çerçevesinde bağlantılı araçlarda (connected cars) yer alan araç içi haberleşme bileşenlerinin, araçların birbirleriyle ve altyapı ile haberleşmede kullanacağı iletişim birimlerinin tanımlaması yapılmış, örnek uygulamaların ve ilgili standartların belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır.

Proje ile ABHS kapsamında tanımlanan ve belirlenen bileşenlerin ilerleyen süreçte, ülkemizin yerli ve milli kaynakları ile üretiminin yapılması, kaynakların ülkemizde kalması ve ülkemizde yapılması planlanan gelecek dönem çalışmalarında kullanılan teknoloji ve standartlarda uyumluluğun sağlanması hedeflenmiştir.

Proje kapsamında hazırlanan ve sektörel ABHS geliştirmelerine yön vermesi hedeflenen araştırma raporlarına ilişkin özet bilgiler aşağıda sunulmaktadır:

1-     Mevcut Durum Analizi Raporu

Bu rapor ile K-AUS ve ABHS alanlarında kullanılan teknolojilerin tanınması, mimari çerçeve ve uygulamalar gibi bilgilerin dünyada ve ülkemizdeki mevcut durumunun ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, bu alanda çalışmalar yürüten kurum, kuruluşlar ve özel sektör temsilcileri ile çevrimiçi anket çalışması yapılmıştır.

ABHS ve K-AUS konusunda dünyada öncülük eden Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği (AB) ve Çin gibi ülke ve bölgelerin; bu alanlara yönelik mevzuat, politika belgeleri, strateji ve eylem planları ile ülkelerde veya bölgelerde ABHS ve KAUS hizmetleri geliştirmeye yönelik yapılan çalışmalar ve faaliyetler incelenmiştir. Ayrıca dünya çapında ABHS’ye yönelik üretimi yapılmış ve kullanılmakta olan donanım ve yazılım bileşenleri ayrıntılı bir biçimde listelenerek dünyada ABHS ve K-AUS’a yönelik eğilimler ortaya koyulmuştur.

Ülkemizdeki mevzuat, politika belgeleri, strateji belgesi ve eylem planları incelenerek ABHS ve K-AUS alanında Türkiye’deki endüstri ve akademi tarafından yürütülen çalışmalar incelenmiştir. Bu alanda Türkiye’de geliştirilen donanım ve yazılım ürünleri, pilot ve saha uygulamaları hakkında bilgi verilerek ABHS ve K-AUS teknolojilerinin yaygınlaştırılmasına yönelik öneriler ve gereklilik analizi sunulmuştur.

Raporda aynı zamanda otonom araçlar, 5G ve yeni nesil hücresel ağlar, yapay zekâ gibi yenilikçi teknolojilerin, ABHS ile etkileşimi incelenerek bu teknolojilerin ABHS’de kullanımına ilişkin bilgiler verilmiştir.

Yapılan çalışmalar çerçevesinde, ülkemizdeki kurum ve kuruluşların, ABHS teknolojileri geliştirme konusunda yetenekli ve deneyimli olduğu, geçmişte bireysel yapılan çalışmaların gelecekte birlikte yapılacak çalışmalar ile daha verimli bir iş modeline dönüştürülebileceği değerlendirilmektedir. ABHS ve ilgili bileşenler, birçok yeni hizmetin oluşmasına, var olan sistemlerin daha iyi çalışmasına imkân tanımaktadır. ABHS’den elde edilecek anlık veriler; araçlar ile ilgili seyir anında gerçek zamanlı analizlerin yapılabilmesine, önleyici bakım, anomali tespiti ve teşhis gibi faydalı çıktıların elde edilmesini mümkün kılmaktadır. Raporda belirtilen temel önerilerden bazıları aşağıda sunulmuştur:

     Ülkemizde ABHS’nin ve ilgili teknolojilerin geliştirilmesinin desteklenmesi ve bu alandaki çalışmaların artırılması
     Sistemlerin birlikte çalışabilirliğinin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılması, alandaki paydaşların ortak bir düzlemde hareket etmesini sağlayacak standartların oluşturulması ve/veya dünyadaki standartlaşma girişimlerinin ülkemize uyarlanması
   • ABHS teknolojilerinin getirdiği emniyet, (siber) güvenlik ve uyumluluk gereksinimlerinin; ekipman üreticileri, hizmet ve teknoloji sağlayıcılar tarafından minimum ölçüde karşılanmasını sağlayacak düzenlemeler ortaya koyulması
      Standardizasyon ve düzenlemelere ışık tutması açısından özel kuruluşlar ve kamu kuruluşları tarafından gerçekleştirilen çalışmalarda, saha ve pilot uygulamaları yaygınlaştırmaya yönelik girişimlerin ve ilgili teknolojilerin etkilerinin çeşitli perspektiflerden ele alınması


2-     ABHS Bileşenlerinin Teknik Özellikleri Raporu

ABHS ve ilgili bileşenlerini geliştirme ve sahada uygulanabilir ürünler haline getirmek için temel bir referans belge niteliği taşıyan bu raporda; ABHS’nin K-AUS içerisindeki yeri, bileşenleri, bileşenler arasındaki ilişkileri, her bir bileşenin teknik özellikleri, gereksinimleri ve ilgili standartlar, kapsamlı bir şekilde incelenmiştir.

Sistem mimarisi açıklanarak mimarinin her bir bileşeninin geliştirilmesi ve endüstriyel ürün haline getirilerek uluslararası alanda nitelikli ve rekabet edebilir ürünlerin ülkemize kazandırılması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda hazırlanan raporda, aşağıdaki hususlara yer verilmiştir:

     ABHS haberleşme mimarisine yer verilerek sistem bileşenleri detaylı olarak incelenmiştir.
     Mimarinin bir parçası olan sistem paydaşlarına yer verilerek her bir paydaşın sistemdeki rolü açıklanmıştır.
     ABHS ve K-AUS bileşenlerinin yönetimi ve kontrolü konusu detaylandırılmıştır.
     Tahsis edilmiş kısa mesafeli haberleşme (Dedicated Short Range Communications, DSRC) ve hücresel araçtan her şeye (C-V2X, Cellular Vehicle-to-Everything) ortak kullanımı ayrıntılı olarak ele alınmış, DSRC ve C-V2X haberleşmesinin tüm modlarının gösterildiği üst düzey bir mimariye yer verilmiştir. 

     ABHS ve K-AUS temel bileşenlerine yönelik AB standartları ve regülasyonları ortaya koyulmuştur. 

3-     ABHS için Veri Toplama ve İletim Modelleri Raporu

ABHS ve K-AUS’a yönelik Türkiye’de geliştirilecek sistem ve hizmetler için referans özelliği taşıyan bu raporda, veri toplama ve iletim modelleri detaylı olarak incelenmiş ve örnek uygulamalar ile gösterilmiştir.

ABHS’nin halihazırdaki ulaşım sistemlerine entegre edilmesiyle oluşan güvenilir ve tutarlı veri toplama kanalları; K-AUS’u oluşturarak trafik kullanıcıları ve sistemleri tarafından sağlanan değerli verinin analiz edilmesini ve etkin trafik yönetimine ilişkin yenilikçi çözümlerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu sayede hem kullanıcılar için faydalı olabilecek çözümler geliştirilmekte hem de araştırma, geliştirme ve üretim yapan kuruluşların katma değerli ürünler geliştirmeleri sağlanabilmektedir. Bu doğrultuda hazırlanan raporda aşağıdaki temel hususlara değinilmiştir:

     K-AUS çerçevesinde ABHS kaynaklı verilerin iletimine ve kullanımına yönelik yöntemlere yer verilmiştir. 
     ABHS sisteminin bütününde rol alan alt sistemler ve bileşenlerin rolleri ele alınmıştır.
  • Sistemlerin oluşturduğu bütün incelenerek veri merkezinden uç birimlere ve uç birimlerden veri merkezine bilgi akışına yönelik gereksinimler örnek senaryolar ile birlikte açıklanmıştır.
     Tarif edilen sistemdeki veri tipleri ile (halihazırda AUS’ta yer alan ve ABHS temelli veri kaynakları olmak üzere) farklı bilgi kaynaklarından üretilen veriler, detaylı bir şekilde incelenmiştir. V2X kaynaklı veri tipleri incelenerek bu verilerin iletimine yönelik standart mesaj tiplerine dair bilgi verilmiştir. 
     ABHS veri toplama ve iletim süreçlerinde kullanılan uluslararası standartlar açıklanmış, ulusal ve uluslararası en iyi kullanım örneklerinden elde edilen çıkarımlar sentezlenmiştir. 

Projeye ilişkin çalışmalar, 2 Eylül 2023 tarihinde tamamlanmış olup ABHS ve kapsadığı cihazların teknik özelliklerinin, kullanılan standartların, haberleşme ve veri iletim protokollerinin ülkemiz şartlarına göre uyarlanarak yerli ve milli üretime esas olacak şekilde teknik özellikleri belirlenmiştir. Ülkemizde bu alanda yapılacak çalışmalar için referans olması hedeflenen aşağıdaki araştırma raporları, sektör paydaşlarının istifadesine sunulmuştur: 



Otonom Araçlar İçin Sürüş Mimarisi ve Bağlantılı Araç Trafik Test Senaryolarının Belirlenmesi Projesi

Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile yayımlanarak yürürlüğe giren “Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planı”nda;

Mevcut AUS altyapısının geliştirilerek, kurulan K-AUS altyapıları ile entegrasyonun sağlanması ve ülke genelinde yaygınlaştırılması,

Mevcut altyapının bağlantılı araçlar ve otonom sürüşe uygun hale getirilmesi amacıyla hazırlık çalışmalarının yapılması ve tam otonom araçların geliştirilerek ulaşım modlarında yaygınlaştırılması,

Başta araç içi bilgi ve haberleşme sistemleri olmak üzere otonom ve bağlantılı araç teknolojilerinin yerli ve milli olarak üretimine yönelik çalışmaların yapılması,

Otonom araçlara ait fonksiyonel ve operasyonel testlerin yapıldığı, sertifikalandırma hizmetlerinin gerçekleştirildiği Otonom Sürüş Test ve Sertifikasyon Merkezlerinin kurulması hususları, Bakanlığımızın uzun dönem hedefleri arasında yer almaktadır.

Eylem Planı’nda yer alan uzun dönem hedeflerimiz ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Boğaziçi Üniversite arasında 26.04.2021 tarihinde imzalanan “Akıllı Ulaşım Sistemleri Alanında Çalışmalar Yapılmasına İlişkin İş Birliği Protokolü” kapsamında “Otonom Araçlar İçin Sürüş Mimarisi ve Bağlantılı Araç Trafik Test Senaryolarının Belirlenmesi Projesi”nin geliştirilmesi için 08.09.2022 tarihinde, Bakanlığımız Haberleşme Genel Müdürlüğü ve Boğaziçi Üniversitesi arasında protokol imzalanmıştır. Proje, aşağıdaki üç iş paketinden oluşmaktadır:

1. Otonom ve bağlantılı araçlara yönelik mevcut durum analizinin yapılması

2. Bağlantılı araçlara yönelik hazırlanacak altyapı ile test edilecek K-AUS senaryolarının oluşturulması

3. Otonom araçlar için örnek bir sürüş mimarisinin oluşturulması ve trafik etki analizinin yapılması 

Proje kapsamında; Türkiye’de ve dünyada öne çıkan kooperatif akıllı ulaşım sistemleri (K-AUS) uygulamaları, bağlantılı ve otonom araç uygulamaları ve teknolojileri, bu teknolojilerde kullanılan haberleşme çözümleri, kullanılan standartlar, Türkiye’deki karayollarında uygulanması önerilen öncelikli K-AUS senaryoları, K-AUS uygulamalarının trafiğe etkileri, Türkiye’de otonom araç çalışmalarının gelişimi için önerilen gelecek projeksiyonu ve atılacak adımlar araştırılarak raporlanmıştır. Özellikle çevreci, sürdürülebilir, emniyetli, güvenli, konforlu ulaşım perspektifinde hizmet veren bağlantılı ve otonom araçların kullanımıyla elde edilecek faydalar ortaya koyularak bu araçların ülkemiz ulaşım altyapılarında kamusal ve özel alanlarda sorunsuz kullanımını destekleyecek araştırma, simülasyon ve test çalışmaları yapılmıştır. Kamu-akademi iş birliği içerisinde geliştirilerek AUS alanındaki yenilikçi uygulamalarının bilimsel bir bakış açısıyla ele alındığı projenin tamamlanmasıyla aşağıdaki çıktılar elde edilmiştir:

Detaylı bir literatür taraması, sektördeki 30 paydaş ile yürütülen anket çalışmaları, internet üzerinden yapılan araştırmalar ile ulaşılan proje bilgileri, kamu kurum ve kuruluşlarının yayınladıkları mevzuat çalışmaları, strateji ve eylem planlarının incelenmesi, Türkiye’de yürütülen projelerde kullanılan standartlar araştırılarak Türkiye’deki K-AUS uygulamalarının mevcut durumu ortaya koyulmuştur. Böylece ülkemizde K-AUS uygulamalarının hayata geçirilmesi ve yaygınlaşmasının hızlandırılması amacıyla ihtiyaçlara yönelik bir çerçeve çizilmiştir. 

Türkiye’de birlikte çalışabilir ve öncelikli olan K-AUS uygulamalarının hayata geçirilebilmesi için farklı ülkelerde ve bölgelerde yürütülen K-AUS projeleri, kullanılan haberleşme protokolleri ve standartlar, yayınlanan mevzuat çalışmaları ve raporlar incelenmiş ve analiz edilmiştir.

Yıkıcı ve yenilikçi teknolojilerin, K-AUS alanındaki kullanımı ve sağladığı faydalar araştırılmış, bu teknolojilerin entegrasyonu ile elde edilebilecek kazanımlar tespit edilmiş ve ülkemizdeki gelecek dönem K-AUS uygulamalarında yararlanılabilecek yenilikçi teknolojiler belirlenmiştir.

K-AUS hizmetlerinin ülkemizde verimli, sağlam temellere dayalı, sürekli, tekdüze ve etkin bir şekilde uygulanabilmesi için K-AUS alanında standart geliştiren kurum, teknik komiteler ve bu komitelerde yer alan çalışma grupları incelenmiştir. Standardizasyon kuruluşlarının K-AUS hizmetleri için yayınladığı ve bu alanda öncülük eden ülkeler tarafından kullanılan standartlar belirlenmiş ve Türkiye’de yürütülen K-AUS çalışmalarını; daha verimli, güvenli ve çevreci şekilde yürütmek, sınır ötesinde ve bölgeler arasında sürekliliği ve tekdüzeliği sağlamak amacıyla ülkemizde yürütülecek K-AUS hizmetlerinde kullanımı önerilen standartlar seti hazırlanmıştır.

K-AUS alanında stratejilerin geliştirilmesine katkı sunan Avrupa Komisyonu, Araçtan Araca Haberleşme Konsorsiyumu (C2C-CC), C-Roads Platformu gibi uluslararası kuruluşlar ve çalışma grupları; birçok K-AUS hizmetinin etki, fayda ve maliyet analizini yaparak teknoloji hazırlık seviyelerine, uygulanabilirliğine, önceliklerine göre hizmetleri sınıflandırmıştır. Türkiye’de yol kullanıcılarının güvenliğini sağlamak, kesintisiz veri akışının sağlandığı K-AUS uygulamalarını hayata geçirmek, yolcuların konforunu artırmak, daha verimli bir hareketlilik sistemi sunmak ve çevreye duyarlı bir sistem oluşturmak hedefi ile bu hizmetler incelenerek ülkemizde hayata geçirilecek K-AUS uygulamalarında öncelikli olduğu değerlendirilerek önerilen K-AUS senaryoları ve test güzergahları ortaya koyulmuştur.

K-AUS hizmetlerinde kullanılan haberleşme teknolojileri, bu teknolojilerin avantajları, dezavantajları ve dünyadaki örnek uygulamaları incelenmiş, Türkiye’de hayata geçirilecek K-AUS hizmetlerinde kullanılacak haberleşme teknolojilerine ilişkin öneriler sunulmuştur.

Avrupa’dan yedi ülkede (Almanya, Avusturya, Birleşik Krallık, Estonya, Fransa, İspanya ve İtalya), ABD’de, Asya-Pasifik ve Orta Doğu’dan altı ülkede (Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Güney Kore, Japonya ve Yeni Zelanda) otonom araç geliştirme çalışmalarına yönelik yayımlanan politika belgeleri ve raporlar ile geliştirilen projeler incelenmiştir.

Ülkemizde yürütülen otonom araç çalışmaları hakkında bilgi edinmek, bu çalışmaları yürüten kurum ve kuruluşların ihtiyaçlarını belirlemek ve önerilerini almak için sektör kuruluşları ve AUS hizmet kullanıcıları ile anket görüşmeleri yapılmıştır. Paydaşlardan elde edilen bilgiler ve gerçekleştirilen detaylı literatür taraması kapsamında, ülkemizdeki otonom araçlara ilişkin mevcut durum ortaya koyulmuştur.

Türkiye’de ve dünyada yürütülen ve planlanan otonom araç çalışmalarına ilişkin teknolojik gelişmeler ve mevcut durum göz önünde bulundurularak Türkiye’de otonom araç teknolojileri geliştirme sürecinin hızlandırılması ve sistematik bir ilerleyişin sağlanması için gelecek projeksiyonu ortaya koyulmuştur.

Bağlantılı araç/K-AUS hizmetlerinin hayata geçirilmesi ile elde edilecek kazanımların ve trafik koşullarına etkilerinin bilimsel olarak ortaya koyulması ve gerçek dünyada uygulanabilirliğinin simülasyon çalışmaları ile kanıtlanması için 11 farklı K-AUS senaryosunun simülasyon çalışması yapılmış ve farklı değişkenler için elde edilen sonuçlar paylaşılmıştır. K-AUS senaryoları arasında yer alan (i) yavaş veya durağan araç uyarısı, (ii) ileride trafik sıkışıklığı uyarısı, (iii) yol çalışması uyarısı, (iv) yolda insan (savunmasız yol kullanıcısı ve diğer canlı varlıklar) mevcudiyeti uyarısı, (v) yol üzerinde engel uyarısı, (vi) tehlikeli yer bildirimi (kaza kara noktası bilgisi dahil), (vii) araç içi hız limitleri, (viii) yeşil ışık optimum hız önerisi (GLOSA), (ix) yol dışı park bilgileri, (x) alternatif yakıtlı araç yakıt ikmali ve şarj istasyonları hakkında bilgiler, (xi) acil durum aracı yaklaşma uyarısı senaryoları, simülasyon ortamında modellenerek bağlantılı ve elektrikli araçların trafik etki analizi yapılmıştır.

Proje iş paketleri kapsamında hazırlanan aşağıdaki raporlar, kamu kurum ve kuruluşlarımızın, sektör paydaşlarımızın gelecek dönem çalışmalarında faydalanmaları için sektörün istifadesine sunulmuştur.

K-AUS Türkiye Mevcut Durum Analizi Raporu

Türkiye’s Current Situation Analysis of C-ITS

K-AUS Dünya Uygulamaları Raporu

K-AUS Alanında Yıkıcı ve Yenilikçi Teknolojiler Raporu

K-AUS Standartları ve Sınıflandırılması Raporu 

K-AUS Haberleşme Teknolojileri Raporu 

Türkiye için Öncelikli K-AUS Senaryoları Raporu

K-AUS Nihai Raporu 

Otonom Araçlar Mevcut Durum Analizi Raporu

Türkiye’de Otonom Araç Teknolojilerinin Gelişimi ve Gelecek Projeksiyonu Raporu

K-AUS Senaryolarının Simülasyon Ortamında Uygulanarak Test Edilmesi Raporu



Uydu Destekli Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Otomasyon Projesi

Uydu Destekli Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Otomasyon Projesi”, ülkemizin “Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planı” ile ortaya koyulan“İleri bilişim teknolojileri ile Türkiye’de insan odaklı ulaşım sistemi” vizyonu ve “Ülkemizde tüm ulaşım modlarına entegre, güncel teknolojiyi kullanan, yerli ve milli kaynaklardan yararlanan, verimli, güvenli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci, katma değer sağlayan ve sürdürülebilir akıllı bir ulaşım ağı oluşturmak” misyonu doğrultusunda, “Eylem 1.2. AUS Mimarisinin Geliştirilerek Yayınlanması” eylemi kapsamında geliştirilmiştir.

T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi Başkanlığı (UDHAM), T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdürlüğü (HGM) ile TÜRKSAT Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş arasında 28.09.2021 tarihinde imzalanan Proje Destekleme Protokolü kapsamında, 11 iş paketinden oluşan proje çalışmaları tamamlanmıştır.

Projenin Amaçları ve Hedefleri

Aşağıda özetlenen amaçlar ve hedefler çerçevesinde “Uydu Destekli Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Otomasyon Projesi” geliştirilmiştir: 

. Akıllı ulaşım sistemlerinde uyumluluk, genişletilebilirlik, birlikte çalışabilirlik, entegrasyon ve standardizasyon sağlanması ve AUS uygulamalarının ülkemizde yaygınlaştırılması amacıyla kavramsal bir çerçeve sunan “Ulusal AUS Mimarisi”nin oluşturulması

.  Ülkemizde ihtiyaç duyulan akıllı ulaşım sistemleri (AUS) uygulamalarının ve bunlara dair detaylı yol haritasının belirlenmesi

.  Yeni nesil ulaşım teknolojilerine (V2X, uydu haberleşmesi, yıkıcı/yenilikçi teknolojiler vb.) ve sistemlerine ışık tutacak uygulamalara ve standartlara AUS teknolojilerinde yer verilmesi

. Ülkemizdeki AUS çözümlerinin, yenilikçi araç teknolojilerinin, bağlantılı/otonom araçların birlikte çalışabilirliğini tesis etmek amacıyla kablolu, kablosuz, uydu, hücresel vb. haberleşme türlerindeki gelişmeleri, referans alınacak protokollerinin araştırılması ve ülkemizin “Ulusal AUS Haberleşme Mimarisi”nin oluşturulması

.  AUS alanında ülkemizde ve dünyada yaşanan güncel gelişmeleri takip ederek ulaştırma sektöründe çalışan personelin gelişimine ve kapasitesinin artırılmasına katkıda bulunulması

.  Ülkemizde referans alınacak AUS mimarisine ilişkin belirsizlikleri sistematik olarak gidererek kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörde AUS alanında faaliyet gösteren birimlerin Ulusal AUS Mimarisi’ne uygun ürün tasarlayıp geliştirebilmeleri, gösterim yapabilmeleri ve geliştirilecek ürünlerin ülkemizde kullanımına imkân sağlanması amacıyla elde edilecek bilgilerin paylaşılacağı “Ulusal AUS Platformu”nun geliştirilmesi

.  Araç-araç, araç-altyapı ve araç-merkez haberleşmesi, uydu teknolojileri üzerinden veri/bilgi/görüntü iletiminin sağlanması, akıllı ulaşım sistemlerinde kullanılan yenilikçi haberleşme teknolojileri konularında çalışmalar yaparak ulaşımda konfor, güvenlik ve verimliliğin arttırılması


Projenin Sağladığı Faydalar

.  Akıllı ulaşım sistemlerini planlamak, tanımlamak, yaygınlaştırmak ve entegre etmek için bir çerçeve sunulması

. Ulusal AUS Mimarisi sayesinde; uygulamaların gerçekleştirmesi beklenen kullanıcı hizmetlerini, kuruluşların yaptığı işlemler ve fonksiyonlar ile kurumları birbirine bağlayan bilgi ve veri akışlarının birlikte takip edilebilmesi

.  AUS uygulamaları için ulusal bir vizyon ve ortak dil oluşturulması

.  Ülke genelinde/yerelde AUS planlama, geliştirme ve yatırımlarına rehberlik edilmesi

. AUS geliştirmelerindeki ihtiyaçları, fonksiyonları, anahtar paydaşları/onlar arasındaki ilişkilerin, rol ve sorumlulukların belirlenmesi

. Sistemlerin birlikte çalışabilirliğini, entegrasyonunu, standardizasyonunu sağlamak için referans/çerçeve oluşturulması

.  Bir AUS uygulamasının sistem tasarımı açısından nasıl olması gerektiğine dair görünüm sağlanması

Proje Kapsamında Yürütülen Çalışmalar, Elde Edilen Ürünler ve Çıktılar

1.   Uydu Yer Sistemleri Geliştirilmesi ve Uydu Üzerinden Çalışan Network Mimarisinin Oluşturulması

AUS altında çalışacak uç cihazlarının yönetimi, izlenmesi vb. amaçlarla uydu üzerinden çalışacak bir ağ yapısı oluşturulmuştur. Bu yapı içerisinde, uydu şebekesini oluşturacak terminal cihazlarının IP adres yapılandırılması, uydu şebekesinin diğer haberleşme altyapıları (fiber sistemler, hücresel sistemler vb.) ile entegre edilmesi, kullanıcı tarafındaki cihazların yerel ağ yapılarının oluşturulması ve yönetilmesi hedeflenmiştir. Proje kapsamında, 5 adet Ka Bant Sabit IoT Anten, 3 adet Ka Bant Mobil IoT Anten ve 2 adet Ka Bant Kara SOTM Anten geliştirilerek üretimi gerçekleştirilmiştir. 




Uydu Yer Sistemleri Geliştirilmesi ve Uydu Üzerinden Çalışan Network Mimarisi Oluşturulması Sistem Topolojisi

2.  AUS Standartlarının Tespit Edilmesi ve Sınıflandırılması



AUS uygulamalarında ve projelerinde; verimliliğin ve entegrasyonun sağlanması amacıyla AUS konusunda doğrudan ya da dolaylı olarak yayınlanmış olan ulusal ve uluslararası standartlar (ISO, TSE, CEN vb.) tespit edilerek AUS planlayan, geliştiren, işleten, bakımını yapan özel sektör kuruluşları, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarından temsilcilerin katıldığı çalıştaylarda bu standartlar değerlendirilmiş ve konularına göre dokuz alanda 582 adet standardın tasnifi yapılmıştır. 

3.   AUS Alanında Yıkıcı Yenilikçi Teknolojiler ile Etkilerinin Araştırılması

Yapay zekâ, derin öğrenme, K-AUS, Hyperloop, blokzincir, nesnelerin interneti (IoT), endüstri 4.0, sanal ve artırılmış gerçeklik, bulut bilişim, büyük veri vb. birçok yenilikçi teknolojinin, gelecekte ülkemizin AUS politikaları ve uygulamaları üzerindeki potansiyel etkilerine yönelik detaylı araştırma raporları (30 adet) hazırlanmıştır. 


AUS Alanında Yıkıcı Yenilikçi Teknolojiler ile Etkilerinin Araştırılması Raporları

4.   Mevcut Durum Analizi ve Envanter Çalışması Yapılması




Kullanıcıların (AUS hizmeti veren yani AUS planlayan, geliştiren, işleten, bakımını yapan özel sektör kuruluşları ile kamu kurum ve kuruluşları, AUS hizmeti alan yayalar, sürücüler, yolcular) durumlarını ve AUS ihtiyaçlarını ortaya koymak amacıyla mevcut durum analizi ve envanter çalışması     yapılmıştır. Hazırlanan “AUS Türkiye Raporu” ile AUS kapsamında verilen ve ihtiyaç duyulan     hizmetler tespit edilmiştir. 

5.   Akıllı Ulaşım Sistemleri Endeksinin Geliştirilmesi

Akıllı ulaşım sistemlerinin bireysel yaşam kalitesini ne ölçüde etkilediğini ve iyileştirdiğini test etmeyi amaçlayan, veriye dayalı, tarafsız, bütüncül ve AUS alanında sürekliliği olan, uygulanabilir,     esnek ve belli periyotlarla güncellenebilir “Ulusal AUS Endeksi” geliştirilmiş ve Ulusal AUS     Platformu üzerinden erişime sunulmuştur. Oluşturulan AUS endeksi ile 23 büyükşehir; 9 farklı     alanda, 30 gösterge ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilebilmektedir.



Ulusal AUS Endeksi

6.   Dünya Literatürünün Taranması ve Ülke Raporlarının Hazırlanması

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB), Japonya,  Güney Kore, Almanya ve İngiltere’nin AUS mimarisi yapıları, AUS konusunda yapmış olduğu çalışmalar ve ülke genelinde uygulanan sistemler, AUS’un gelişimi, mevzuat çalışmaları, strateji ve eylem planları, AUS yönetim yapıları, sistem bileşenleri, AUS hizmet kategorileri, denetleme yapıları, AUS ile ilişkili dikey ve yatay sektörlerin durumu, araştırma-geliştirme faaliyetleri, haberleşme yapıları/protokolleri, takip edilen standartlar, paydaş kurum ve kuruluşlar ile AUS alanındaki görev, yetki ve sorumlulukları, finansman kaynakları, kullanılan yazılımlar, uygulamalar, platformlar, araçlar, çerçeve yapıları vb. detaylı bir şekilde incelenmiş ve ABD, AB, Japonya,  Güney Kore, Almanya ve İngiltere’ye dair ülke raporları hazırlanmıştır.

ABD, AB, Japonya, Güney Kore, Almanya ve İngiltere AUS Raporları

7.   Kullanıcı Hizmetlerinin Belirlenmesi


Kullanıcılar (AUS hizmeti veren yani AUS planlayan, geliştiren, işleten, bakımını yapan özel sektör kuruluşları ile kamu kurum ve kuruluşları, AUS hizmeti alan yayalar, sürücüler, yolcular) ile yapılan 102 paydaş toplantısı ve 12 büyükşehirde yapılan 5.000 anket ve 59 adet sosyal paydaş anketi yardımıyla ülkemizdeki AUS alanında “Kullanıcı İhtiyaçları” belirlenmiştir. 

8.   Ulusal AUS Mimarisi Hizmet Paketlerinin Oluşturulması


Gelecekteki ulaşım teknolojileri, referans alınan ülke mimarisi ve AUS kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda; sahada hangi sistemlerin uygulanacağını ortaya koymak amacıyla “Araç Güvenliği”, “Bakım ve Yapım”, “Destek Hizmetleri”, “Hava Durumu”, “Kamu Güvenliği”, “Otopark Yönetimi”, “Sürdürülebilir Ulaşım”, “Ticari Araç İşletimi”, “Toplu Taşıma”, “Trafik Yönetimi”, “Veri Yönetimi” ve “Yolcu Bilgilendirme” alanlarında, 50 adet “Ulusal AUS Mimarisi Hizmet Paketi” oluşturulmuştur. Ayrıca “10 adet Mobilite Senaryosu (BPM, Business Process Model)’na dair rapor hazırlanmıştır. Ayrıca Ulusal AUS Mimarisinin Kurumsal Katmanı altında değerlendirilen, AUS alanında kurumların rollerini ve kurumlar arası sorumlulukları içeren taslak protokoller hazırlanmıştır.


9.   Ulusal AUS Mimarisinin Oluşturulması



Ulusal ve Özelleştirilmiş (Bölgesel) AUS Mimarisi Hazırlama Süreci

Ülke genelinde ve yerelde AUS planlama, geliştirme ve yatırımlarına rehberlik etmek, AUS geliştirmelerindeki ihtiyaçları, fonksiyonları, anahtar paydaşları ve paydaşlar arasındaki ilişkileri, rol ve sorumlulukları belirlemek, sistemlerin birlikte çalışabilirliğini, entegrasyonunu, standardizasyonunu sağlamak için bir referans/çerçeve oluşturmak amacıyla ABD AUS Mimarisi (ARC-IT) referans alınarak (i) Fonksiyonel, (ii) Fiziksel, (iii) Kurumsal ve (iv) Haberleşme katmanlarını içeren “Ulusal AUS Mimarisi” tasarlanmıştır.  Türkiye’deki AUS kullanıcılarının mevcut ihtiyaçları ve gelecek perspektifi dikkate alınarak AUS mimarisi yerelleştirme ve özgünleştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda “Ulusal AUS Mimarisi Raporu” ve “Özelleştirilmiş AUS Mimarisi Raporu (Bursa Örneği)” hazırlanmıştır.



Ulusal ve Özelleştirilmiş (Bölgesel) AUS Mimarisi Hazırlama Süreci


Ulusal AUS Mimarisi Yapısal Özellikleri



Ulusal AUS Mimarisinin Kullanımı




Ulusal AUS Mimarisi “TT08 : Toplu Taşıma Yolcu Bilgilendirme Hizmet Paketi Fiziksel Görünümü”

10.   Akıllı Ulaşım için Bölgesel Mimari Yazılımının Geliştirilmesi ve Kullanım Kılavuzunun Hazırlanması

Kamu kurum ve kuruluşlarının, belediyelerin kendi bölgesel ve kurumsal mimarilerini oluşturabilmeleri amacıyla ABD’de kullanılan “RAD-IT (Regional Architecture Development for Intelligent Transportation)” yazılımı (bölgesel mimari geliştirme yazılım aracı), geliştirilen Türkiye Ulusal AUS Mimarisi dikkate alınarak özgünleştirilmiştir. 



11. İnsan Kaynağı Kapasitesinin Geliştirilmesi, Bu Kapsamda Çalıştaylar Düzenlenmesi ve Organizasyonlar

T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve ilgili kamu personelinin AUS’a dair bilgisini ve kapasitesini artırmak amacıyla (i) Standartlar ve protokoller, (ii) AUS Mimarisi, (iii) AUS Finansmanı, (iv) Fayda/Maliyet Analizi, (v) Trafik Mühendisliği ve (vi) Ulusal AUS Platformu Eğitimleri olmak üzere altı adet eğitim düzenlenmiştir. Düzenlenen eğitimlerle AUS alanında insan kaynağı kapasitesinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.



12. Ulusal AUS Platformunun Oluşturulması

AUS sektöründe geliştirilen projelerin, kullanılan ulusal ve uluslararası standartların, yayınlanan mevzuat çalışmalarının, etkinliklerin, ulusal ve uluslararası gelişmelere ilişkin haberlerin, oluşturulan Ulusal AUS Mimarisine ait mimari katmanların, hizmet paketlerinin ve AUS mimarisi yazılım araçlarının yer aldığı “Ulusal AUS Platformu” geliştirilmiş ve www.aus.gov.tr adresinden yayınlanmak üzere hazır hale getirilmiştir. 

Ulusal AUS Platformu



 Ulusal AUS Mimarisi ve Ulusal AUS Platformu Sistem Topolojisi

.  Acil Durum Yönetimi

.  Araç Güvenliği

.  Kamu Güvenliği

.  Kaza Önleme ve Trafik Güvenliği

.  Olay Yönetimi

.  Otopark Yönetimi

.  Otoyol Yönetimi

.  Sürdürülebilir Ulaşım

.  Sürücü Destek Sistemleri

.  Ticari Araç İşletimi

.  Toplu Taşıma Yönetimi

.  Trafik Yönetimi

.  Türler Arası Yük Taşımacılığı

.  Ulaşım Yönetim Merkezleri

.  Ücretlendirme ve Otomatik Ödeme

.  Veri Yönetimi

.  Yol / Hava Durumu Yönetimi

.  Yol Ağı Yönetimi

.  Yol İşletme ve Bakım

.  Yolcu Bilgilendirme

Akıllı Ulaşım Sistemleri Terimler Sözlüğü
Ülkemizde Akıllı Ulaşım Sistemlerinin (AUS) planlanması, kurulumu, işletilmesi ve sonuçlarının izlenmesi için gerekli çalışmalar Bakanlığımız tarafından yürütülmektedir. Bu kapsamda 2014 yılında yayımlanan ve AUS’a özel ilk strateji belgesi olma özelliği taşıyan Ulusal AUS Strateji Belgesi (2014-2023) ve Eki Eylem Planı’nda (2014-2016) yer alan bir eylem doğrultusunda Akıllı Ulaşımda aynı dili konuşabilmek amacıyla 2017 yılında tüm dünya tarafından yaygın olarak kullanılan terimlerin en yakın Türkçe karşılıklarının ve açıklamalarının yer aldığı AUS Terimleri Sözlüğü hazırlanarak kullanıcıların istifadesine sunulmuştur.
 
Gelişen teknolojilerle birlikte AUS uygulamalarında hayatımıza yeni kavramların girmesi sonucu mevcut sözlüğün güncellenme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bakanlığımız tarafından kamu kurum ve kuruluşlarının, STK’ların, özel sektörün, akademinin bu alanda daha önceden yapmış olduğu çalışmalardan, yerli ve yabancı kaynaklardan, konu ile ilgili standartlardan, akademik çalışmalardan faydalanılarak sözlükte güncelleme çalışması yapılmıştır. 

Bu çalışmalar sonunda 2022 yılı Nisan ayında AUS Terimler Sözlüğünün yeni bir versiyonu yayınlanmıştır. Bu çalışma ile AUS alanında kullanılan, literatüre giren terimler, kavramlar; kamu kurum ve kuruluşları, akademi, özel sektör ve bu alanda çalışmalar yürüten kurumların değerlendirmeleri alınarak ortak akılla sözlükte bir araya getirilmiş ve farklı anlamlar yüklenen kelimelerdeki anlam kargaşası ortadan kaldırılmıştır. Sözlüğün yeni versiyonunda yaklaşık 2000 terim yer almaktadır. 

AUS Terimler Sözlüğü canlı bir çalışma olup ekosistemde yer alan paydaşlarımızdan aldığımız geri dönüşler çerçevesinde güncellemelerimiz devam etmektedir. Sözlüğün güncel versiyonuna bu linkten ulaşabilir, görüş ve önerilerinizi aus.hgm@uab.gov.tr e-posta adresine göndererek katkı sunabilirsiniz.
E-Devlet Projesi
E-Devlet Projesi'ne ulaşmak için tıklayınız.
Kamu Entegre Veri Merkezi Projesi
Ulusal Kamu Entegre Veri Merkezi (UKEVM), kamuya ait bilgi işleme kaynaklarının kontrol altında tutularak bir ortamda yönetilmesi, verilerin saklanması, işletilmesi ve tek bir noktadan sunulması için oluşturulan gelişmiş teknik altyapı ile donatılan yüksek düzeyli güvenliğin sağlandığı, 7/24 hizmetin sunulacağı, ölçeklenebilir, sürdürülebilir ve yönetilebilir bir ekosistemdir.

Ulusal Kamu Entegre Veri Merkezi ile her biri kendi veri merkezini kurmuş veya kuracak olan kurumların ayrı ayrı harcama yapmasının önüne geçilecek, yatırımlarda, operasyonlarda ve enerjide verimlilik sağlanacaktır.

Kamu kurumları tarafından farklı nitelik ve nicelikteki siber güvenlik ekipmanları ile farklı standartlarda önlenmeye çalışılan siber güvenlik tehditleri, Ulusal Kamu Entegre Veri Merkezinde tek noktadan yönetilebilirliğin ve standardizasyonun sağlanması ile çok daha kısa sürelerde tespit edilerek çok daha hızlı bir şekilde önlenebilecektir.

Standardizasyon ile birlikte Ulusal Kamu Entegre Veri Merkezinde kurumlar arası haberleşmede güvenli erişim protokollerine bağlı olarak yürütülecek bir yapı oluşacağından bilgi güvenliği sorunları en aza indirilecektir.

Siber ataklara karşı tecrübe paylaşımı, güçlü organizasyon yapısı ve ortak savunma ile etkin bir bariyer oluşturulmuş olacaktır.

Güncel teknolojileri kullanarak daha verimli ve daha ekonomik BT hizmetlerinin sunulabilmesine imkân verecektir.

UKEVM, Kamu BT stratejilerinin gelişmesine ve netleşmesine katkı sağlayacaktır. Veri merkezlerinin kullanımı, bilgi paylaşımı, bilgi güvenliği, yatırım planlama, bakım ve satın alma süreçleri bu doğrultuda güncellenecek ve sağlamlaştırılacaktır.

e-KKTC Projesi
KKTC e-Devlet Projesi (e-KKTC), kamu kurum ve kuruluşlarının e-Kurum’a dönüşmeleri, elektronik ortamda bütünleşik bir e-Devlet hizmetleri altyapısının yazılım ve donanım olarak kurulması ve kamu hizmetlerinin vatandaş odaklı bir yaklaşımla 7/24 kesintisiz ve güvenli bir şekilde bu altyapıdan sunulması projesidir.

KKTC e-Devlet projesi, kamu kurum ve kuruluşlarının e-Devlet içeriğine uygun olarak e-kurum projelerinin oluşturulması, kurumların elektronik ortamda entegre olarak birbirleri ile uyumlu bir şekilde kurulacak e-Devlet altyapısı üzerinden hizmet verilmesine yönelik sistemlerin tasarlanması, kurulması, idame desteğinin sağlanması ve bu yolla kamu hizmetlerinin en kolay ve en etkin yoldan, kaliteli, hızlı, kesintisiz ve güvenli bir şekilde elektronik ortamda vatandaşa ulaştırılması amacıyla gerçekleştirilecek olan tüm çalışmaları kapsamaktadır.
Ulak Projesi
Yerli üretim konusunda ULAK projesi Bakanlığımız ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı ile Aselsan, Netaş, Argela konsorsiyumu marifetiyle 15 Şubat 2013’te başlatılmıştır.

ULAK Projesiyle, 4,5G teknolojisinde milli-yerli baz istasyonu geliştirilerek üretilmesi planlanmış ve 27 Şubat 2017’de Dünya Mobil Konferansında operatörlerimizce ULAK baz istasyonunun ilk siparişlerine ilişkin anlaşmalar imzalanmıştır. Mayıs 2020 itibarıyla ticari sahalarda kullanılmak üzere 351 adet ULAK baz istasyonu aktif hale getirilmiştir.

Ayrıca Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında Bakanlık olarak yürüttüğümüz projelerde, nüfusu 1 ila 500 arasında olan kırsaldaki yerleşim yerlerine 4.5G altyapısı kurulmakta olup bu projeler kapsamında da ULAK baz istasyonlarından istifade edilmektedir.

Mayıs 2020 itibarıyla 729 evrensel hizmet sahasında ULAK baz istasyonları aktif hale getirilmiş olup bu baz istasyonları ile toplam 976 yerleşim yeri kapsama altına alınmıştır.
Mobil Haberleşme Altyapısı Olmayan Yerleşim Yerlerine Altyapı Kurulması Projeleri
Evrensel Hizmet kapsamında geliştirdiğimiz Projelerin amacı, nüfusu 500’e kadar olan kırsal bölgelere mobil ses ve genişbant internet hizmetini götürmek ve sayısal uçurumu azaltmaktır.

Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında GSM Hizmeti Veren Mevcut Altyapıya Mobil Genişbant İnternet Hizmeti İlave Edilmesi ve Mevcut Şebeke İle Birlikte İşletilmesi Projesi:

Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında bugüne kadar 1796 yerleşim yerine GSM hizmeti götürülmüş olup, vatandaşlarımıza hizmet verilmektedir. Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ile 16.02.2017 tarihinde devam sözleşmesi imzalanmış olup Proje tamamlandığında toplam 1799 yerleşim yerine 4.5G altyapısı ile mobil genişbant internet hizmeti sunulmuş olacaktır. Şimdiye kadar 1633 yerleşim yerine 2G ve 4.5 G hizmeti verilmeye başlanmıştır.

Mobil Haberleşme Altyapısı Olmayan Yerleşim Yerlerine Altyapı Kurulması ve İşletilmesi Projesi:

2017 yılından itibaren 3 yıl içerisinde 1472 yerleşim yerine daha mobil haberleşme hizmetinin götürülmesi için 13 Mart 2017 Günü Saat 14:30'da İhalesi yapılmıştır. İhaleye ait Kesinleşen İhale Kararı 01.06.2017 tarihinde İhaleye katılan firmalara tebliğ edilmiştir. 05.07.2017 tarihinde Avea ve Vodafone iş ortaklığı ile sözleşme imzalanmıştır. Şimdiye kadar 942 yerleşim yerine 4.5 G hizmeti verilmeye başlanmıştır.
WIMAX ( Elektronik Haberleşme Altyapısı olmayan yerlere sabit telefon ve internet hizmeti ) Projesi
Elektronik Haberleşme Altyapısı Olmayan Köy, Mezra vb. Yerleşim Yerlerine Altyapı Kurulması,

Evrensel Hizmet kapsamında geliştirdiğimiz bu projenin amacı, elektronik haberleşme altyapısı bulunmayan köy, mezra vb. yerleşim yerlerine sabit telefon ve internet hizmeti götürmektir.

Bugüne kadar bu sözleşme kapsamında 2097 yerleşim yeri ve askeri birlik kapsama altına alınmıştır. 
Küçük Çamlıca TV-Radyo Kulesi
Küçük Çamlıca TV-Radyo Kulesi ile Çamlıca tepelerinde dağınık halde bulunan birçok kurum ve kuruluşa ait antenler, bu kulede toplanarak  görüntü kirliliği ortadan kaldırılmıştır. 2020 yılı itibarıyla Kuleden yayınlar verilmeye başlanmıştır. Küçük Çamlıca TV-Radyo Kulesi'nin açılışı 29 Mayıs 2021 tarihinde yapılmıştır.


Çanakkale TV-Radyo Kulesi
Çanakkale TV-Radyo Kulesi ile, dağınık halde bulunan antenler tek kulede toplanarak görüntü kirliliği ortadan kaldırılmıştır.
Gören Göz Projesi
Bu proje ile görme engelli vatandaşlarımızın yaşamını kolaylaştırmak, gitmek istedikleri yere kolay ve en güvenli biçimde ulaşımını sağlamak amacıyla, sesli olarak yol tarif edecek toplam 26 ilde 10.000 adet cihazın alımı ve dağıtımı gerçekleştirilmiştir.

2018 yılı içerisinde 41 ilde dağıtılmak üzere 5.000 adet cihaz temin edilerek engelli vatandaşlarımızın kullanımına sunulmuştur.

Ayrıca Akıllı telefon sahibi Görme Engelli Vatandaşın faydalanmasına yönelik navigasyon uygulaması geliştirilmiştir.

Üçüncü El Projesi
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında 20 Kasım 2013 tarihinde “Engelsiz Bilişim Projeleri İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır. Protokol kapsamındaki Üçüncü El Projesi ile herhangi bir nedenle ellerini kullanamayan engellilerin kendilerine sağlanacak olan Engelli Erişilebilirlik Cihazı ile tablet bilgisayarın tüm niteliklerini eksiksiz kullanmaları, eğitim ve istihdam alanlarında fırsat eşitliği yakalamaları ve bilişim alanında engellerin kaldırılması amaçlanmaktadır.

1000 adet tablet bilgisayar ve erişebilirlik cihazı 17 Nisan 2015 de  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına teslim edilmiştir. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı hizmetin, etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için kendilerine teslim edilen ürünlerin öncelikle öğrencilere dağıtılması amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı’na teslim etmiştir.

Afet ve Acil Durum Haberleşmesi
Afet ve Acil Durum Haberleşmesine yönelik yapılan faaliyetler, projeler ile planlamalardaki amacımız: haberleşmenin doğal afetlerde, acil durumlarda ve olağanüstü haller nedeniyle aksamamasını teminen gerekli tedbirleri almak ve ilgili kurum/kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamaktır.  

Ulusal Düzey Haberleşme Çalışma Grubu Faaliyetleri

Afet ve acil durumlara ilişkin müdahale çalışmalarında görev alacak çalışma grupları ve koordinasyon birimlerine ait rolleri ve sorumlulukları tanımlamak, afet öncesi, sırası ve sonrasındaki müdahale planlamasının temel prensiplerini belirlemek amacıyla Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı koordinesinde hazırlanan “Türkiye Afet Müdahale Planı”(TAMP) 2014 yılında yürürlüğe konmuştur.

Bu planla oluşturulan 28 çalışma grubundan biri olan “Haberleşme Çalışma Grubu” kapsamında, afet ve acil durumlarda ulusal düzeyde kesintisiz ve güvenli haberleşmenin sürdürülmesine yönelik koordinasyon Genel Müdürlüğümüzce sağlanmaktadır. Bu çerçevede Genel Müdürlüğümüz koordinesinde hazırlanan “Ulusal Düzey Haberleşme Hizmet Grubu Planı” Şubat 2015’te mülga Başbakan Yardımcılığı tarafından onaylanmıştır.

Ulusal düzey haberleşme çalışma  grubu kapsamında aşağıdaki faaliyetler yürütülmektedir:

Plan 2015 yılından itibaren her yıl Genel Müdürlüğümüz koordinesinde güncellenmektedir.

Plan kapsamındaki verilerin AFAD tarafından işletilen AYDES (Afet Yönetim ve Karar Destek Sistemi)’e girişleri yapılmaktadır.

TAMP kapsamında diğer çalışma gruplarının plan hazırlıklarına destek verilmektedir.

2015 yılından itibaren TAMP’ın uygulanmasına yönelik AFAD tarafından düzenlenen masabaşı tatbikatlarına, toplantılara ve AYDES kullanıcı eğitimlerine katılım sağlanmaktadır.


GERÇEKLEŞTİRİLEN PROJELER

Afet sırasında daha geniş kitlelere ulaşmak ve zarar görebilirliği azaltmak amacıyla, mevcut haberleşme sistemlerinin alt yapısının güçlendirilmesi gerekmekte ve herhangi bir olağanüstü hal ile afet ve acil durumlarda, karasal haberleşme imkânının ortadan kalkması halinde sistemin çalışabilirliğini ve hizmetin devamını sağlamak amacıyla uydu iletişim kanallarının kullanılması zorunluluk arz etmektedir. Bu kapsamda, afet ve acil durumlara yönelik olarak uydu çözümlerinin kullanıldığı projeler hayata geçirilmiştir.

723 adet Afet ve Acil Durumlara Yönelik Uydu Telefonu Alımı

Afet ve acil durumlarda karasal haberleşme sistemlerinde herhangi bir sorun oluştuğunda veya haberleşme altyapısı devre dışı kaldığında mevcut haberleşme sistemleri servise verilene kadar, alternatif bir haberleşme imkanının sağlanabilmesine ve ilgili kurumlar arasında koordinasyonun daha sağlıklı yürütülebilmesine yönelik olarak, kamu kurum/kuruluşlarınca kullanılmak üzere 723 adet “Uydu Telefonu” temin edilmiştir.

Uydu Transmisyonlu Mobil Baz İstasyonu Kurulması

Afet ve acil durumlarda (sel baskını, deprem, yol kapanması, kara ve hava taşımacılığı kazaları, çığ, kaybolma vb.) GSM kapsamasının bulunmadığı coğrafi alanlarda haberleşmenin sağlanabilmesi ve gerektiğinde kullanılması amacıyla, 25 bölgede transmisyonu uydu üzerinden sağlanabilen roaming özellikli, GSM işletmecilerine ait mobil baz istasyonları ilgili Valiliklerin sevk ve idaresinde kullanılmak üzere konuşlandırılmıştır. Söz konusu uydu transmisyonlu mobil baz istasyonlarının sayısı Mayıs 2020 itibarıyla 41 adet olup  bunlar deprem, sel, çığ vb. acil durumlarda haberleşmenin aksamaması açısından sahada fiilen kullanılmaktadır. Ayrıca afet ve acil durumlarda kullanılmak üzere işletmecilerin envanterinde 236 adet mobil baz istasyonu da bulunmaktadır.

Türk Kızılayı’na Acil İletişim İhtiyacı İçin Uydu Terminalleri Kurulması

Türk Kızılayı’na afet ve acil durumlarda uydu üzerinden alternatif haberleşme imkanı sağlamak amacıyla, Kızılay’ın talebi üzerine 2017 yılında imzalanan sözleşme kapsamında 36 adet sabit VSAT, 13 adet mobil VSAT ve 6 adet flyaway/taşınabilir VSAT olmak üzere toplam 55 adet VSAT terminali kurulmuştur.

Kurulan VSAT terminalleri ile her türlü afet acil durumda Kızılay’ın haberleşme ihtiyaçları, mevcut altyapılarda sıkıntı yaşansa bile uydu üzerinden sağlanabilmektedir.

KamuNet
Dayanak

5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 5. Maddesinin 1 inci fıkrasının h bendi, Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı ile Siber Güvenlik Kurulu Kararları uyarınca KamuNet’in oluşturulması çalışmaları Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca yürütülmektedir.

Amaç

KamuNet projesi ile kamu kurum ve kuruluşları arasındaki veri iletişiminin internete kapalı, fiziksel ve siber saldırılara karşı daha güvenli sanal bir ağ üzerinden yapılması;  siber güvenlik risklerinin minimize edilmesi, mevcut ve kurulacak olan güvenli kapalı devre çözümlere standart sağlanması, ortak uygulamalar için uygun alt yapının tesis edilmesi amaçlanmaktadır.

Süreç

Kamu Sanal Ağı (KamuNet) kurulmasına ilişkin KamuNet İşbirliği protokolü 25 Şubat 2015 tarihinde Bakanlığımız ile İşletmeci Türk Telekomünikasyon A.Ş. arasında imzalanmıştır. Akabinde; Kamu kurumlarının KamuNet ağına dahil olması hususundaki 2016/28 sayılı Başbakanlık Genelgesi 3 Aralık 2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. “KamuNet Ağına Bağlanma ve KamuNet Ağının Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” ise 21.06.2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.