Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu tarafından desteklenen ve Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından koordine edilen SMART Ankara Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planı (SKUp) Projesi kapsamında Ankara'nın sürdürülebilir ulaşım politikalarına yönelik gerçekleştirilen 1. Vatandaş Bilgilendirme Etkinliğinden sonra başkentin gelecekteki ulaşım senaryolarının değerlendirilmesi ve projenin paydaşlara tanıtılması amacıyla, "2040 Yılında Ankara" başlığı ile 2. Paydaş Çalıştayı düzenlendi.
Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planı toplantılarının ikincisi olan 2. Paydaş Çalıştayı’na Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdür Yardımcımız Esma DİLEK, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Genel Müdür Yardımcısı Dr. Akın KISA, Ankara Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Reşit Serhat TAŞKINSU, EGO Genel Müdür Vekili Dr. Taylan ENGİN, HOP Skuter CEO'su Yiğit KİPMAN ve Ulaşım Plancısı ve Ekonomisti Dr. Volkan Recai ÇETİN panelist olarak katıldı.
Çalıştayın, "2040 Yılında Hareketlilik-Panel Tartışması" bölümüne panelist olarak katılarak, geleceğin ulaşım ve hareketlilik çözümlerinde rol oynayacak kilit unsurlar hakkında bilgilendirmelerde bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdür Yardımcısı Esma DİLEK, son on yıllık bir zamanda ulaşımda ciddi bir paradigma değişimi yaşandığına dikkati çekerek “Akıllı Şehir” ve “Akıllı Ulaşım” kavramlarına değindi.
Ulaşım ve hareketliliğe dair öngörüleri ve Bakanlık olarak yapılan ve planlanan çalışmalara değinen Dilek, 2040 yılı ve ötesi perspektifinde; ulaşım ve hareketliliğe dair sektörel ve akademi camiasındaki öngörüleri; Litman tarafından 2013 yılında yapılan bir çalışmadaki dokuz temel karşılaştırma kriterini günümüz koşullarını ve Bakanlık olarak yapılan çalışmalar ile yapmayı planladığımız çalışmaları da dikkate alarak paylaştı.
Belirlenen hedeflere ulaşmada ya da politikaların uygulanması noktasında bir takım kritik zorluklardan da bahseden Dilek, “Yapılan planlar ve faaliyetler bu zorlukları da kapsayacak şekilde çözümler içermelidir. Sonuç olarak, 2040 ve daha sonrasında da hareketlilik ve ulaşım özelinde odaklanılacak temel hususlar; daha iyi bir erişilebilirlik sağlanarak kentlerin insan doğasına uygun hale getirilmesi, enerji tüketimi, trafik sıkışıklığı, trafik kazaları ve sosyal eşitsizlikler gibi olumsuz etkilerin azaltılarak sürdürülebilirliğin artırılması için yıkıcı ve yenilikçi teknolojiler ve yasal düzenlemelerin yapılması, daha dengeli, bütüncül ve katılımcı kentsel ulaşım planları oluşturulmasıdır.” şeklinde konuştu.
Dilek konuşmasında; sektörel ve akademik camiadaki eğilimler arasında geleceğin ulaşım ve hareketlilik çalışmalarında öne çıkan “Ulaşım tanımının değişimi”, kent içi ve kentler arası “Ulaşım Planlama hedefleri”, “dikkate alınan ulaşım modları”, “yaygın etki” unsurları, “performans göstergeleri”, “ulaşım talep yönetiminin (TDM) dikkate alınması”, “ulaşım iyileştirme stratejileri”, “sürdürülebilirliğe etki”, “teknoloji kullanım seviyesi” hususlarına değindi.
Teknolojinin önümüzdeki 10 yıllık projeksiyon içerisinde şehirlerimizi ve hatta ulaşım algılarımızı nasıl değiştireceği konusuna kısaca değinen Dilek;
• “Ulaşım sistemlerinin iyileştirilmesinde, yeni hareketlilik yöntemlerinde yapay zekâ ve makine öğrenmesi yöntemleri, önemli bir rol üstlenecek.
• Yapay zekâ ve dijitalleşmenin daha fazla ön plana çıkacağı akıllı kavşaklar, akıllı trafik yönetimi ile bağlantılı hareketlilik sağlayan çözümler yaygınlaşacak.
• Bağlantılı ve Otonom Araçlar (CAV'ler), MaaS çözümleri, Elektrifikasyon ve Temiz Hareketlilik yöntemleri, Büyük Veri Analiz Araçları ile analitik planlama süreçleri önemli kilometre taşı olarak karşımıza çıkacak. Otonom araçlar ve sürücüsüz teknolojinin entegrasyonu yoluyla hareketlilik sistemleri çeşitlenecek.
• Ulaşım çözümleri ve uygulamalarında dijital ikiz, sanal ve artırılmış gerçeklik kavramlarını daha çok duyacağız. Artırılmış ve sanal gerçeklik ile dijital ikiz teknolojiler; akıllı şehir dönüşümlerinde etkili olacak.
• Kullanıcı/yolcu deneyimlerinin iyileştirilmesinde, 5G ve 6G gibi kablosuz haberleşme teknolojilerinin yerini alacak.
• Dronlar, hava taksi, hyperloop gibi yeni ulaşım yöntemleri hayatımıza girmeye başlayacak.” açıklamalarında bulundu.
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ulaşım ve hareketlilik konularında belirlenen hedeflere ulaşmada ya da politikaların uygulanması noktasında bir takım kritik zorluklar olduğundan bahseden Dilek;
• Çelişen amaçlar ve politikalar
• Yol kullanıcılarının farkındalık ve bilinç eksikliği
• Birlikte çalışabilirlik sorunları
• Altyapı eksikliği
• Sınırlı veri kullanılabilirliği
• Kullanıcı/Kamuoyunun kabulü
• Gizlilik ve güvenlik endişeleri
• Mevzuat eksiklikleri ya da uygulama zorlukları
• Kamu finansmanı eksikliği gibi hususlara dikkat çekti.
Yapılacak planlar ve faaliyetlerin, bu zorlukları da ele alacak şekilde çözümler içermesi gerektiğine vurgu yaptı.
SMART Ankara Projesi kapsamında Ankara’da mikromobilite araçların yaygınlaştırılması, toplu taşıma kullanımın özendirilmesi ve hava kirliğinin önüne geçilmesi hedefleniyor. Etkinlikte dünyada yaygınlıkla uygulanan ve önde gelen 10 farklı sürdürülebilir ulaşım senaryosunun içinden 7 farklı senaryo işlendi.