WSIS+20’de Türkiye’den Adil ve Kapsayıcı Dijitalleşme Mesajı

Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi’nin (WSIS+20) Üst Düzey Toplantısı, 16–17 Aralık 2025 tarihlerinde ABD’nin New York şehrinde düzenlendi. Toplantıya, Türkiye’yi temsilen Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan ile Haberleşme Genel Müdürü Aysel Kandemir katıldı. Dijital kapsayıcılık, gelişmekte olan teknolojiler ve önümüzdeki on yıla yön verecek küresel hedeflerin ele alındığı etkinlikte, çok paydaşlı iş birliğinin önemine dikkat çekilirken, yapay zekanın rolü, insanı odağa alan perspektifte, insan haklarına saygılı ve etik prensiplere uygun olarak geliştirilmesi yaklaşımı öne çıktı. 

Genel Kurulun ilk gününde Türkiye adına konuşmasını gerçekleştiren Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan, dijital dönüşümün yalnızca teknolojik bir ilerleme olarak görülemeyeceğini belirterek, “Dijital dönüşüm; adalet, eşitlik ve insan onuru temelinde şekillenmelidir” dedi.

WSIS sürecinin son yirmi yılda önemli kazanımlar sağladığını ifade eden Sayan, küresel ölçekte ilerlemenin adil olmadığını vurgulayarak, “Son yirmi yılda önemli mesafe kat ettik; ancak bu ilerleme ne yazık ki küresel ölçekte eşitsiz ve adaletsiz biçimde gerçekleşti” değerlendirmesinde bulundu. 

Dijital uçurumun ülkeler arasında ve toplumların kendi içinde varlığını sürdürdüğüne dikkat çeken Sayan, “Dijital uçurum yalnızca ülkeler arasında değil, toplumların kendi içinde de derinleşiyor. Teknolojiyi geliştirenlerle bu teknolojilerden doğrudan etkilenenler arasındaki fark giderek artıyor” ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda son yirmi yılda önemli adımlar attığını belirten Sayan, “Geniş bant altyapımızı ülke geneline yaydık, siber güvenlik kapasitemizi güçlendirdik ve ITU Küresel Siber Güvenlik Endeksinde rol model ülkeler arasında yer aldık” dedi.  Sayan, Dijital beceriler, Ar-Ge ve inovasyon alanlarında yapılan yatırımların bu sürecin ayrılmaz bir parçası olduğunun da altını çizdi.

Dijitalleşmenin ancak dayanışma, adil erişim ve güvenli haklar temelinde anlam kazanacağını vurgulayan Sayan, konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Kadınlar, çocuklar ve engelli bireyler dijital dönüşümün merkezinde yer almalıdır. Teknoloji yeni eşitsizlikler üretmemeli; kapsayıcı kalkınmayı destekleyen bir araç olmalıdır.” 

‘Küresel adalet vurgusunu’ konuşmasının önemli başlıklarından biri olarak öne çıkaran Bakan Yardımcısı Sayan, Filistin ve Gazze’de yaşananlara dikkat çekerek, “Bu yaşananlar görmezden gelinerek insan merkezli ve kapsayıcı bir bilgi toplumundan söz edilemez” dedi.

Çocukların dijital ortamda korunmasının artık ikincil bir mesele olamayacağını vurgulayan Sayan, “UNESCO ve ilgili tüm paydaşlarla güçlü koordinasyon bir tercih değil, zorunluluktur” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin bu vizyona güçlü biçimde bağlı olduğunu belirten Sayan, “Türkiye, En Az Gelişmiş Ülkeler için kurulan BM Teknoloji Bankası’na ev sahipliği yaparak küresel kapasite geliştirme çabalarına somut katkı sunmaktadır” dedi. 

Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın da aynı salonda dile getirdiği mesajlara da atıfta bulunan Sayan, “Adalet ve eşitlik müzakere edilemez değerlerdir. Bu ilkeler güvenilir bir dijital düzenin temelini oluşturur” değerlendirmesinde bulundu.

Yapay zekâ kaynaklı yeni dijital zorluklara dikkat çeken Bakan Yardımcısı Sayan, “Önümüzdeki dönemin en kritik başlıkları etik ilkeler, hesap verebilirlik ve insan merkezli yaklaşımlar olacaktır” dedi. Yapay zekânın insan haklarını koruyan, güveni güçlendiren ve kalkınma hedeflerini destekleyen bir çerçevede gelişmesi gerektiğini vurgulayan Sayan, aksi durumda teknolojinin eşitsizlik ve güvensizliği derinleştireceği uyarısında bulundu. 

WSIS+20 sürecinin kısa vadeli çıkarları değil uzun vadeli sorumluluğu benimseyerek güçlü bir mesaj vermesi gerektiğini ifade eden Sayan, konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Türkiye, adil, güvenli ve insan merkezli bir dijital gelecek için yapıcı katkı sunmaya hazırdır.”

Fotoğraflar